Bệnh Marek ở gà là một bệnh nguy hiểm do virus herpes type B và virus RNA gây ra. Hiện chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu, chỉ có thể kiểm soát và phòng ngừa bằng vắc-xin. Hãy cùng tìm hiểu thêm về bệnh Marek và cách phòng ngừa trong bài viết này của chúng tôi.
Bệnh Marek là gì?
Bệnh Marek là một bệnh ung thư truyền nhiễm do virus herpes type B gây ra ở gà. Một khi xâm nhập vào cơ thể, virus này sẽ tồn tại vô thời hạn và trở thành nguồn lây nhiễm cho những cá thể khác. Bệnh gây ra sự nhân lên của tế bào lympho và hình thành khối u ở hệ thần kinh ngoại biên và các cơ quan nội tạng, cùng nhiều triệu chứng khác, bao gồm rối loạn vận động và tê liệt ở gia súc.
Nguyên nhân và đường lây truyền bệnh ở gà
Nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân chính gây bệnh Marek ở gà là do virus herpes. Sau khi xâm nhập vào cơ thể, virus này tạo ra những khối u rất lớn ở một số bộ phận của cơ thể như gan, phổi, thành ruột, v.v., gây ra các triệu chứng rối loạn vận động.
Theo nghiên cứu, hầu hết các loài gà đều dễ mắc bệnh Marek. Gà thường có nguy cơ mắc bệnh sau 6 tuần tuổi, và bệnh chủ yếu xảy ra từ 8 đến 24 tuần tuổi. Bệnh Marek không chỉ ảnh hưởng đến gà mà còn có thể ảnh hưởng đến các loài chim nước và các loài chim khác.
Đường lây truyền của bệnh
Thông tin từ trang chủ shbet chia sẻ: Virus Herpes B chứa DNA tồn tại vô thời hạn sau khi xâm nhập vào cơ thể. Do đó, gà bị nhiễm bệnh, dù khỏe mạnh hay ốm yếu, vẫn tiếp tục là nguồn lây lan bệnh. Gà mang virus bài tiết mầm bệnh ra môi trường thông qua dịch tiết miệng, ống bài tiết, tế bào sừng và tế bào nang lông. Virus tồn tại trong môi trường và là nguồn lây nhiễm nguy hiểm cho vật nuôi. Ngoài ra, bệnh còn lây lan qua tiếp xúc giữa gà bệnh và gà khỏe mạnh (qua thức ăn, nước uống, hơi thở, v.v.), và đặc biệt là virus Marek, lây lan hàng dặm qua không khí.
Triệu chứng chung của bệnh
Khi gà bị nhiễm virus, lứa đẻ của chúng thường kéo dài hơn 28 ngày. Khi gà bị bệnh, tỷ lệ tử vong có thể lên tới 60 đến 70%. Gà bị bệnh thường biểu hiện các triệu chứng sau:
- Chân và cánh dần dần tiến triển từ liệt một phần đến liệt toàn bộ. Các ngón chân gà chụm lại với nhau, và khi bị đuổi bắt, nhiều con vẫn giữ chặt để chạy. Khi bệnh nặng, gà sẽ duỗi một chân về phía trước, chân kia về phía sau, bàn chân hướng lên trên. Do bị liệt và không thể ăn, gà nhanh chóng sụt cân, yếu ớt và chết.
- Gà sẽ gặp khó khăn khi thở, thở nhanh và kêu yếu khi khối u xuất hiện ở dây thần kinh và phổi.
- Vùng vai, nách và đùi có nhiều thịt thừa dưới dạng hạt kê hoặc hạt ngô bám chặt vào lỗ chân lông.
- Khối u thường xuất hiện ở các cơ quan nội tạng của cá.
- Mắt gà bị viêm, đục,…
Cách phòng ngừa và điều trị bệnh
Phòng bệnh cho gà ngay từ khi mới sinh sản
Theo một số tài liệu, virus herpes có thể tồn tại trong không khí đến sáu tháng và lây lan xa tới 1 km. Do đó, để phòng ngừa bệnh hiệu quả, cần thực hiện các biện pháp ngăn ngừa sự lây lan của nó.
- Chuồng gà phải được giữ khô ráo trong một khoảng thời gian nhất định (khoảng nửa tháng) giữa các đàn gà mái.
- Rắc bột vôi hoặc thuốc khử trùng để tiêu diệt mầm bệnh trước khi nuôi gà.
- Nên nuôi riêng từng nhóm gà để ngăn ngừa sự lây lan của dịch bệnh.
Những người tham gia đá gà shbet chia sẻ: Tiêm vắc-xin Marek cho gà con ngay khi chúng được nuôi và sử dụng vắc-xin hỗn hợp trong vòng hai giờ để đạt hiệu quả tối ưu. Có nhiều loại vắc-xin Marek, nhưng vắc-xin nitơ lỏng được sử dụng rộng rãi và có hiệu quả cao. Hiệu lực vắc-xin đề cập đến tỷ lệ bảo hộ của toàn bộ đàn sau khi tiêm phòng.
Cách điều trị và phòng ngừa bệnh Marek
Hiện tại, chưa có thuốc đặc hiệu để điều trị bệnh Marek; do đó, biện pháp chủ yếu vẫn là tiêm phòng cho gà. Ngoài ra, cần cách ly gà bệnh và gà khỏe mạnh càng nhiều càng tốt khi phát hiện trường hợp bệnh. Trong trường hợp gà chết, cần thiêu hủy ngay lập tức vì virus herpes chết ở nhiệt độ khoảng 70°C. Không nên chôn gà vì virus vẫn tồn tại trong nước và đất.
Tác động kinh tế của bệnh Marek
Bệnh Marek ở gà gây thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi, đặc biệt ở các trang trại quy mô lớn. Theo ước tính, một đàn gà 10.000 con có thể mất 20-50% do bệnh Marek nếu không có biện pháp phòng ngừa, dẫn đến thiệt hại hàng trăm triệu đồng. Ngoài ra, bệnh còn làm giảm chất lượng trứng và thịt, ảnh hưởng đến doanh thu của người chăn nuôi.
Tại Việt Nam, các tỉnh như Đồng Nai, Bình Dương, nơi chăn nuôi gia cầm phát triển mạnh, thường xuyên đối mặt với nguy cơ bùng phát bệnh Marek nếu không kiểm soát tốt.
Lưu ý cho người chăn nuôi
- Đào tạo kiến thức: Tham gia các khóa học về chăn nuôi an toàn sinh học để hiểu rõ cách phòng bệnh.
- Hợp tác với thú y: Liên hệ bác sĩ thú y hoặc cơ quan địa phương để được tư vấn khi nghi ngờ đàn gà mắc bệnh.
- Theo dõi thường xuyên: Quan sát đàn gà hàng ngày để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.
- Đầu tư vaccine: Dù chi phí tiêm vaccine có thể cao, đây là cách tiết kiệm nhất để bảo vệ đàn gà lâu dài.
Bài viết của chúng tôi cung cấp những thông tin hữu ích về bệnh Marek ở gà và cách phòng tránh ở gà. Hy vọng những thông tin này sẽ hữu ích cho bạn đọc trong lĩnh vực chăn nuôi gia cầm.
