Bệnh Marek ở gà (MD) là một bệnh nghiêm trọng do virus herpes simplex (HBV) và virus RNA gây ra. Hiện tại, chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu, và tiêm phòng là cách duy nhất để kiểm soát và phòng ngừa bệnh. Đọc bài viết này để tìm hiểu thêm về bệnh Marek và cách phòng ngừa.
Bệnh Marek là gì?
Bệnh Marek là một bệnh ung thư truyền nhiễm do virus herpes simplex type B gây ra ở gà. Một khi virus xâm nhập vào gà, nó sẽ tồn tại tiềm ẩn vô thời hạn và có thể trở thành ổ chứa virus cho những cá thể khác. Bệnh gây ra sự tăng sinh tế bào lympho và hình thành khối u ở hệ thần kinh ngoại biên và các cơ quan nội tạng, cùng với nhiều triệu chứng khác, bao gồm rối loạn vận động và liệt.
Nguyên nhân và đường lây truyền bệnh ở gà
Nguyên nhân gây bệnh
Tác nhân gây bệnh chính của bệnh Marek ở gà là virus herpes. Khi virus này xâm nhập vào cơ thể gà, nó sẽ hình thành những khối u lớn ở gan, phổi, ruột và các bộ phận khác của cơ thể, gây ra các triệu chứng như rối loạn vận động.
Thông tin từ trang chủ shbet chia sẻ: Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng hầu hết các giống gà đều dễ mắc bệnh Marek. Gà thường dễ mắc bệnh sau sáu tuần tuổi, với tỷ lệ mắc bệnh cao nhất ở độ tuổi từ 8 đến 24 tuần. Bệnh Marek không chỉ ảnh hưởng đến gà mà còn cả các loài chim nước và các loài chim khác.
Sự lây lan của bệnh tật
Virus herpes simplex (HPV) chứa DNA và có thể tồn tại vô thời hạn trong cơ thể người. Do đó, gà bị nhiễm bệnh, dù khỏe mạnh hay không, vẫn tiếp tục là nguồn lây truyền bệnh. Gà mang mầm bệnh sẽ bài tiết mầm bệnh ra môi trường thông qua dịch tiết miệng, ống bài tiết, tế bào sừng và tế bào nang lông. Sự hiện diện của virus trong môi trường khiến nó trở thành nguồn lây nhiễm nguy hiểm cho vật nuôi. Hơn nữa, bệnh có thể lây truyền qua tiếp xúc giữa gà bị nhiễm bệnh và gà khỏe mạnh (qua thức ăn, nước uống, đường hô hấp, v.v.), đặc biệt là virus bệnh Marek, có thể lây truyền trong không khí hàng dặm.
Các triệu chứng thường gặp của bệnh
Sau khi gà bị nhiễm virus, thời gian ủ bệnh thường kéo dài hơn 28 ngày và tỷ lệ chết ở gà có thể lên tới 60% đến 70%. Gà bị bệnh thường có các triệu chứng sau:
- Chân và cánh gà dần dần bị liệt, từ một phần đến toàn bộ. Các ngón chân gà co lại với nhau, và nhiều con sẽ bám chặt vào chúng khi bị đuổi. Trong trường hợp nghiêm trọng, gà sẽ duỗi một chân về phía trước và chân kia về phía sau, với bàn chân hướng lên trên. Những con gà bị liệt không thể ăn và nhanh chóng trở nên gầy gò, yếu ớt và cuối cùng tử vong.
- Khi khối u xuất hiện ở dây thần kinh và phổi, gà sẽ có các triệu chứng như khó thở, thở nhanh và gáy yếu.
- Có rất nhiều thịt thừa ở vai, nách và đùi, có kích thước bằng hạt kê hoặc hạt ngô, mắc kẹt trong lỗ chân lông.
- Khối u thường xuất hiện ở các cơ quan nội tạng của cá.
- Mụn cóc bị viêm, mờ đục,…
Cách phòng ngừa và điều trị bệnh
Phòng bệnh cho gà bắt đầu từ nguồn gốc
Những người tham gia đá gà shbet chia sẻ: Theo dữ liệu, virus herpes có thể tồn tại trong không khí tới 6 tháng và có thể lây lan tới 1 km. Do đó, để phòng ngừa hiệu quả căn bệnh này, cần phải có các biện pháp ngăn chặn sự lây lan.
- Chuồng gà cần được giữ khô ráo trong một khoảng thời gian nhất định (khoảng nửa tháng) giữa mỗi lần gà mái đậu.
- Rắc một ít bột vôi hoặc thuốc khử trùng trước khi nuôi gà để tiêu diệt vi trùng.
- Gà nên được nuôi riêng lẻ để ngăn ngừa sự lây lan của bệnh tật.
Vắc-xin phòng bệnh Marek nên được tiêm ngay sau khi gà con được nuôi, tốt nhất là trong vòng hai giờ sau khi tiêm, để đạt hiệu quả tối ưu. Có nhiều loại vắc-xin phòng bệnh Marek khác nhau, nhưng vắc-xin nitơ lỏng là loại được sử dụng rộng rãi và hiệu quả nhất. Hiệu quả của vắc-xin đề cập đến tỷ lệ phần trăm gà được bảo vệ trong toàn bộ đàn sau khi tiêm phòng.
Cách điều trị và phòng ngừa bệnh Marek
Hiện tại chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu cho bệnh Marek, vì vậy biện pháp chủ yếu vẫn là tiêm phòng cho gà. Hơn nữa, nếu phát hiện trường hợp mắc bệnh, cần cách ly gà bệnh với gà khỏe mạnh càng sớm càng tốt. Nếu gà chết, cần tiêu hủy ngay lập tức vì virus herpes bị tiêu diệt ở nhiệt độ khoảng 70°C. Không nên chôn gà, vì virus vẫn có thể tồn tại trong nước và đất.
Tác động kinh tế của bệnh Marek
Bệnh Marek ở gà gây thiệt hại đáng kể cho ngành chăn nuôi, đặc biệt là các trang trại quy mô lớn. Ước tính nếu không có biện pháp phòng ngừa, một đàn gà 10.000 con có thể bị mất từ 20% đến 50% do bệnh Marek, gây thiệt hại hàng trăm triệu đồng. Hơn nữa, bệnh còn làm giảm chất lượng trứng và thịt gà, ảnh hưởng đến thu nhập của người chăn nuôi.
Tại Việt Nam, các tỉnh có ngành chăn nuôi gia cầm tương đối phát triển như Đồng Nai, Bình Dương thường phải đối mặt với nguy cơ bùng phát dịch bệnh Marek nếu không được kiểm soát hiệu quả.
Ghi chú của người chăn nuôi
- Đào tạo kiến thức: Tham gia các khóa học về an toàn sinh học trong chăn nuôi để tìm hiểu về phòng ngừa dịch bệnh.
- Làm việc với bác sĩ thú y: Nếu bạn nghi ngờ đàn gia cầm của mình bị bệnh, hãy liên hệ với bác sĩ thú y hoặc chính quyền địa phương để được tư vấn.
- Theo dõi thường xuyên: Quan sát đàn gia cầm hàng ngày để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.
- Đầu tư vào vắc-xin: Mặc dù tiêm phòng có thể tốn kém, nhưng đây là cách tiết kiệm nhất để bảo vệ đàn gia cầm của bạn về lâu dài.
Bài viết này cung cấp thông tin hữu ích về bệnh Marek ở gà và cách phòng ngừa. Chúng tôi hy vọng thông tin này sẽ hữu ích cho độc giả trong ngành chăn nuôi gia cầm.
